„Listy”

Rodowód dwumiesięcznika „Listy” sięga lat 60. ubiegłego stulecia, kiedy „Literární noviny” i „Literární listy” wychodziły po okupacji radzieckiej od listopada 1968 do maja 1969 roku pod skróconą nazwą „Listy”. Rok później w Rzymie jeden z protagonistów Praskiej Wiosny Jiří Pelikán (1923–1999) wraz ze współpracownikami na emigracji oraz krajową opozycją demokratyczną zdecydował się założyć periodyk, który by nawiązywał do tych działań. Pierwszy numer pojawił się na początku 1971 roku. „Listy” i „Svědectví” (które wydawał w Paryżu Pavel Tigrid) stały się najważniejszymi czasopismami emigracyjnymi, skierowanymi przede wszystkim do czytelników w kraju. Publikowała w nich większość znaczących publicystów, polityków i pisarzy emigracyjnych, a także pozostających w kraju, zmuszonych do milczenia. Czasopisma te, przemycane przez granicę, krążyły wśród ludzi, jednocześnie należały do najczęstszych celów ataków propagandy komunistycznej, a ich dystrybucja wiązała się z narażeniem na represje ze strony władzy.
Po 1989 roku Jiří Pelikán przeniósł siedzibę czasopisma z Rzymu do Pragi. W 2003 roku jego wydawania podjęli się redaktorzy z Ołomuńca – Václav Burian i Tomáš Tichák, redaktorem naczelnym jest od lat, zamieszkały w Pradze, czołowy czeski analityk polityczny Václav Žák. Od tego czasu zmieniła się forma graficzna czasopisma oraz powrócono do tematyki kulturalnej i literackiej, która po 1990 roku pozostawała na drugim planie. Obecnie „Listy” publikują krajowe i zagraniczne analizy polityczne i historyczne, eseistykę i studia, a także felietony, oryginalne opowiadania, fragmenty prac literackich, recenzje nowych książek i wystaw. Można w nich znaleźć również cykle reportaży fotograficznych, prace znanych osobistości oraz nowej generacji czeskich, słowackich i polskich fotografów. W 2008 roku czasopismo postanowiło przywrócić na swych łamach tradycję nieistniejącego już czechosłowackiego tygodnika „Mosty”, który ukazywał się w Bratysławie, i zwracać się również do jego czytelników.
Redakcja „Listów” od 2004 roku przyznaje Nagrodę Pelikána, nazwaną tak po swym założycielu. Pierwszym laureatem został Tadeusz Mazowiecki, kolejnymi: czeska pisarka Alena Wagnerová, węgierski bohemista György Varga, Adam Michnik, czeski filozof Jaroslav Šabata, czeska politolożka Vladimíra Dvořáková, niemiecki ksiądz katolicki Anton Otte, a w ubiegłym roku premier Republiki Słowackiej Iveta Radicova. Część nagrody stanowi miesięczny pobyt w Czechach zagranicznego studenta, młodego artysty lub naukowca wybranego przez laureata.
Wydawnictwo Burian a Tichák wydaje również Bibliotekę „Listów” (Knihovna Listů) w trzech seriach: Poezja, Proza i Zapiski. Dotąd ukazało się siedem tomów. Oprócz tego wydaje książki o historii regionalnej.
Strona internetowa: www.listy.cz

„OS”

Czasopismo „OS” – Forum Społeczności Obywatelskiej wydawane jest od 1997 roku w Bratysławie. Zamieszcza studia słowackich i zagranicznych autorów z zakresu politologii, nauk społecznych i humanistycznych, eseje, wywiady, recenzje i opinie. Redaktorem naczelnym jest antropolog społeczny dr Juraj Buzalka. „OS” ukazuje się w ramach działalności wydawnictwa Kalligram.

Kalligram od 1991 roku publikuje książki słowackich i światowych autorów: beletrystykę, eseistykę, pozycje z zakresu filozofii, historii i innych dziedzin. Rocznie ukazuje się ponad pięćdziesiąt tytułów. Od 2004 roku jest wydawcą czasopisma o tematyce humanistycznej i społecznej „Anthropos”, które tworzą znane osobistości słowackiej filozofii i nauk społecznych. Od 2005 roku razem z Instytutem Literatury Słowackiej (SAV) wydaje w serii Biblioteka Literatury Słowackiej klasykę słowacką od epoki odrodzenia narodowego do współczesności.

Kalligram jest przykładem dla intelektualistów z całej Europy Środkowej, jak suwerennie współpracować, według własnego uznania, bez uprzedzeń.

(Petr Pithart, czeski polityk, prawnik i naukowiec)

Strona internetowa: www.kalligram.com

„Észak-Keleti Átjáró Egyesület”

Wydawnictwo internetowe Północno-Wschodniego Stowarzyszenia Kulturalno-Naukowego (Észak-Keleti Átjáró Egyesület) w Miszkolcu rozpoczęło swoją działalność w 2009 roku. Pierwsza opublikowana seria wydawnicza nosiła tytuł Egyszer volt, hol nem volt… (Dawno, dawno temu…). Główne cele wydawnictwa to propagowanie XX-wiecznej historii Miszkolca, pokazywanie prawdziwego obrazu tego miasta, między innymi poprzez zwalczanie negatywnych stereotypów dotyczących jego ekonomicznej degradacji, oraz wzbudzanie identyfikacji mieszkańców ze swoją miejscowością. Jedną z form działalności wydawnictwa jest także upowszechnianie wyników lokalnych badań antropologicznych.

Strona internetowa: www.atjarokhe.hu

„Przemyski Przegląd Kulturalny”

„Przemyski Przegląd Kulturalny” jest kwartalnikiem wydawanym przez Przemyską Bibliotekę Publiczną im. Ignacego Krasickiego od 2006 roku – dotąd ukazały się 23 numery.

Profil pisma zakłada realizowanie głównie trzech segmentów tematycznych:

prezentowanie szeroko rozumianej kultury krajów Europy Środkowo-Wschodniej – zarówno w wymiarze historycznym jak i współczesnym (między innymi poprzez publikowanie reportaży, esejów, omówień i fotografii będących efektem wyjazdów współpracowników „Przeglądu”),
upowszechnianie literatury ze zwróceniem uwagi na fenomen książki w kulturze europejskiej oraz tematy odnoszące się do życia literackiego, sztuki translatorskiej a także zjawisk okołoliterackich,
odnotowywanie twórczych i oryginalnych inicjatyw i wydarzeń z Przemyśla i regionu.

Jedną z form pracy redakcji jest organizowanie spotkań i dyskusji z pisarzami – obszerne fragmenty tych rozmów umieszczane są w kolejnych numerach PPK. Gośćmi „Przeglądu” byli m.in.: Kinga Dunin, Wojciech Górecki, Michał Jagiełło, Andrzej Stasiuk, Olga Tokarczuk, Krzysztof Varga; z Ukrainy Jurij Andruchowycz, Maria Matios i Natalia Śniadanko; a z Austrii Martin Pollack.
Szczególna waga przykładana jest do strony graficznej „Przeglądu”.

Strona internetowa: www.redakcja.pbp.webd.pl